Türk kültüründe en yaygın �urtarıcı simgesi��ızır�olarak bilinir. Dolayısıyla �urtuluş� simgeleyen günümüz Nevruz� veya eskinin Ergenekon� �ızır� kişiselleştirmesiyle kurtarıcıya kavuşmuştur. Böylece bu iki simge aynı süreçte birleşmiştir. Dolayısıyla kimi zaman da bu olgu, Hızır bayramı (Hızır Nebi) olarak da kutlanmıştır. Hızır, zorda olanın imdadına koşan, onu kurtuluşa eriştirendir.
Kışın zorlu ve soğuk günlerinden çıkarak, sıcak ve doğanın canlanacağı günlere kavuşmak isteğiyle halk, baharın ilk günlerinde, Hızır�an sıcaklık dileğinde bulunur. Böylece, burada, geleneklerimizde Hızır�n ateşi getirmesi ile, sıcaklığı simgelediğini görürüz. Ancak, baharda doğanın canlanması için ikinci önemli öğe olan suyun da sıcaklığa eşlik etmesi, el ele vermesi gerekmektedir.
İlyas ile simgelenen su da, sıcaklığa eklenince, simgesel bütünleme Hızır-İlyas olarak karşımıza çıkar. �ızır İlyas, Hızır İlyas; Bitti çicek, geldi yaz�deyişinde de bu vurgulamayı görürüz. Böylece kısaltılmış söylenişiyle Hıdırellez uygulamasına ulaşılır. Aynı öz anlamın çeşitli yorumsal anlam vurgulamalarıyla, Nevruz, Ergenekon, Hızır Nebi, Hıdırellez simgeleştirmeleriyle kutlandıklarını görmekteyiz.
Doç. Dr. Belkıs Temren
Twitter Takip
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder